Tán sỏi ngoài cơ thể là kỹ thuật cao tạo ra một cuộc cách mạng trong
điều trị sỏi đường tiết niệu. Tán sỏi ngoài cơ thể là một phương pháp ít
gây sang chấn được áp dụng khá rộng rãi trong những năm gần đây nhằm
làm tan sỏi từ xa mà không phải can thiệp phẫu thuật.
1. Nguyên lý chính của phương pháp
Nguyên lý chính là dùng sóng chấn động từ ngoài cơ thể tập trung vào
một tiêu điểm (viên sỏi) với một áp lực cao làm vỡ hoặc làm vụn sỏi
thành bụi nhỏ sau đó bài tiết ra ngoài theo đường tự nhiên.
2. Ưu điểm của phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể
- Tán sỏi ngoài cơ thể có ưu thế trong
điều trị sỏi thận khi chức
năng thận còn tốt và kích thước sỏi khoảng 25 mm trở xuống (sỏi bể thận,
đài thận; sỏi niệu quản …vv).
- Giảm thời gian và chi phí điều trị do bệnh nhân được tán sỏi ngoài cơ thể được xuất viện trong ngày.
- Đây được coi là phương pháp hàng đầu trong điều trị sỏi tiết niệu
do tính hiệu quả, an toàn và không xâm lấn, không cần phải gây mê mà chỉ
phải tiền mê nhẹ với Fentanyl tiêm tĩnh mạch..
- Tán sỏi ngoài cơ thể vẫn là lựa chọn hàng đầu nếu bệnh nhân đến
bệnh viện khi sỏi còn nhỏ; sỏi chưa gây hậu quả xấu đến thận nghĩa là
chức năng bài tiết của thận còn tốt, đường tiết niệu không bị hẹp, bảo
đảm đường ra của sỏi an toàn và thông suốt, người bệnh không mắc các
bệnh về đông máu hay bệnh lý tim mạch kèm theo.
3. Quy trình thực hiện
- Trước tiên, người bệnh sẽ được nằm lên bàn của máy tán sỏi.
- Bác sĩ sẽ tiền mê nhẹ với Fentanyl tiêm tĩnh mạch cho người bệnh
rồi sử dụng hệ thống định vị bằng điện quang để xác định vị trí sỏi.
- Sau đó năng lượng tạo nên từ sóng chấn động của máy sẽ khu trú vào
viên sỏi và phá vỡ sỏi. Trên nguyên tắc năng lượng khu trú vào viên sỏi
và không gây hại phần mô thận xung quanh.
- Thời gian cho một lần tán sỏi kéo dài khoảng 1 giờ. Sau khi tán
sỏi, bệnh nhân có thể ra về ngay mà không cần nằm lại bệnh viện.
4. Những lưu ý sau khi thực hiện tán sỏi
- Sau khi tán sỏi xong, bệnh nhân cần uống nhiều nước (từ 2 lít nước
trở lên) để những mảnh sỏi nhỏ có thể bài tiết theo đường tiểu ra ngoài. Ngoài ra có thể uống thêm
thuốc nam trị sỏi thận để mau đào thải sỏi nhỏ ra ngoài cơ thể và ngăn ngừa tái phát.
- Nếu sỏi cứng hoặc kích thước lớn chưa vỡ hết thì có thể tán lại 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau từ 2 đến 3 tuần.